Pracownik w trudnej sytuacji, czyli co zrobić, gdy jako szef wiesz, że Twój pracownik przeżywa trudne chwile...
2004-05-01
Personel i zarządzanie
Katarzyna Kloskowska-Kustosz
„Mam
w zespole pracownika, który do tej pory bardzo dobrze
pracował. Od niedawna jednak jego zaangażowanie i efektywność
spadły radykalnie. Jest rozdrażniony, popełnia błędy, bardzo
trudno się z nim porozumieć. Dowiedziałam się od sekretarki,
że jest on właśnie w trakcie rozwodu, co może być przyczyną
jego obniżonej aktywności i efektywności. Jak dotąd byłam
zadowolona z jego pracy i nie chciałabym go stracić. Nie
wiem jednak, jak długo potrwa ta sytuacja, a nie mogę również
pozwolić sobie na przestoje w pracy. Zastanawiam się, jak
właściwie mam się zachować w tej sytuacji.”
Śmierć
bliskiej osoby, rozwód, kłopoty zdrowotne to sytuacje, które
niestety dotknąć mogą każdego z nas. W każdej z tych
sytuacji możemy obserwować obniżoną aktywność i efektywność,
towarzyszyć mogą nam silne emocje, które czasami bardzo trudno
pohamować... Zdarza się, że sytuacjom tym towarzyszy nieobecność
w pracy. To truizm, ale wszyscy jesteśmy ludźmi, więc takie
trudne sytuacje są i będą udziałem zarówno naszym, jak i
naszych pracowników. Często unikamy rozmów na ten temat, bo
nie bardzo wiemy co powiedzieć, jak się zachować. Często
pracownicy, z obawy o utratę pracy, również nie chcą
wspominać o swoich trudnościach.
Zatrzymajmy się
zatem na chwilę i przyjrzyjmy się tego typu sytuacjom
i działaniom, które jako menedżerowie możemy podjąć, bo
koszty braku reakcji mogą być bardzo poważne.
Nie
zamykaj oczu i rozmawiaj
Jako
menedżer widzisz, że coś dzieje się z Twoim pracownikiem –
objawów zapewne jest bardzo wiele. Nie udawaj zatem, że nie ma
problemu. Zaproś pracownika na rozmowę. Delikatnie upewnij
się, że sytuacja, o której zasłyszałeś, jest rzeczywistym
problemem, z którym boryka się Twój pracownik. Nie wypytuj
zbyt szczegółowo. To zwykle bardzo bolesne, czasami krępujące
sytuacje, o których nie wszyscy chcą rozmawiać
dokładnie.
Może zdarzyć się, że w czasie rozmowy
Twojemu pracownikowi „puszczą” emocje i się rozpłacze. To
zupełnie naturalna sytuacja. Nie obawiaj się tego typu reakcji.
Okaż zrozumienie i zapytaj o to, jak firma może mu pomóc
w zaistniałej sytuacji.
Nieliczne firmy posiadają
programy pomocowe, przydatne w takich kryzysowych sytuacjach.
Ciągle jednak jest to rzadkość na polskim rynku.
Pomyśl,
co może zrobić firma
Zanim
zadasz pytanie pracownikowi, jak można mu pomóc, zadaj sobie
pytanie, co w tej sytuacji może zrobić firma i sprawdź
kilka możliwości. Utrata dobrego pracownika i rekrutacja
nowego to bardzo duży i bezdyskusyjny koszt dla firmy. Warto
zatem zastanowić się, jak firma może pomóc pracownikowi,
znajdującemu się w trudnej sytuacji. Czasami bardzo pomocna
jest forma pożyczki, czasami kilka wolnych dni, późniejsze
przychodzenie lub wcześniejsze wyjście z pracy, zwolnienie
z niektórych obowiązków... I koszt ten z pewnością
będzie mniejszy od kosztów utraty doświadczonego pracownika
i uczenia świeżo zrekrutowanego. Pracownik w trudnej
sytuacji może mieć kłopot z udzieleniem Ci konkretnej
odpowiedzi na pytanie o formę pomocy, której potrzebuje,
dlatego też Twoja przemyślana i sprawdzona propozycja może
być niezastąpioną formą wsparcia.
Ustal
z pracownikiem dalsze kroki
Ustalcie
wspólnie, ile czasu potrzebuje pracownik, aby uporać się ze
sprawami, które musi pozałatwiać w związku ze swoją trudną
sytuacją i po jakim czasie możesz liczyć na jego
całkowity powrót do obowiązków. To pytanie o konkretną
datę może wydać Ci się nieco dziwne, wszak trudno odpowiedzieć,
ile czasu potrzebujemy, żeby „pozbierać” się po traumatycznych
wydarzeniach. Taki deadline ma jednak swoje plusy. Jest on dla
pracownika swoistym motywatorem do skoncentrowania się
na pracy, by utrzymać swoje stanowisko i pozycję, zaś
koncentracja na pracy pozwala oderwać się od problemów
osobistych, które przeżywa.
Czasami istotnym będzie
powiadomienie o trudnej sytuacji inne osoby, z którymi
współpracuje bezpośrednio Twój pracownik. Pozwoli im to na lepsze
zrozumienie jego zachowania. Zapytaj jednak o pozwolenie Twojego
podwładnego, zapewniając go jednocześnie o dyskrecji
w stosunku do osób postronnych. Jeśli wyrazi zgodę,
wspólnie ustalcie wersję, którą przekażesz pozostałym
współpracownikom. Ważne, by niepotrzebne plotki nie utrudniły
jeszcze bardziej i tak trudnej sytuacji, w której się
znalazł. Wspólne ustalenie kroków, które zostaną podjęte,
wsparte zapewnieniem, że pracownik ten jest wartościowy i ważny
dla firmy, pozwoli na szybsze poradzenie sobie w tej
sytuacji.
Zaplanuj
cykliczne spotkania
Zaproponuj
pracownikowi cykliczne spotkania, które będą okazją do spotkania
dwojga ludzi i przekazania czysto ludzkiego wsparcia
i zrozumienia, a jednocześnie jako menedżer będziesz
mieć szansę sprawdzić, jak w tej trudnej sytuacji radzi
sobie pracownik, czy jest w stanie wykonywać powierzane mu
zadania, czy ważne z punktu widzenia funkcjonowania firmy
obowiązki zostały wykonane. Rozmowa o aktualnej sytuacji
dostarczy Ci informacji niezbędnych do podjęcia dalszych
działań. Jako menedżer masz obowiązek dbać o to, by
wszystkie zadania zostały wykonane. Taką informację możesz
również przekazać pracownikowi. Spotykając się cyklicznie możesz
więc stanowić wsparcie dla niego, a jednocześnie sprawdzać
stan wykonania zadań.
Podsumowanie
Nasze
życie zawodowe i osobiste przeplata się wzajemnie, mimo że
próbujemy te dwa główne obszary naszego funkcjonowania oddzielać
je od siebie. Tego przenikania nie unikniemy, ale skutki tego
procesu możemy próbować neutralizować. Klucz oczywiście tkwi
w uzyskaniu balansu między naszym życiem zawodowym
i osobistym, tak by żadna ze sfer nie cierpiała. Ten balans
nie jest jednak stanem, który możemy uzyskać raz na zawsze.
To ciągły proces i konieczność, o której – ze
względu na nasze zdrowie, zadowolenie i radość z tego,
co robimy - nigdy nie powinniśmy zapominać.