Polemiki z uparciuchem, czyli jak porozumieć się z kimś, kto obstaje przy swoim zdaniu i nie potrafi słuchać opinii innych
2004-04-01
Personel i zarządzanie
Katarzyna Kloskowska-Kustosz
"Moja praca wymaga stałej współpracy z szefami innych zespołów. Współpraca ta, jak to zwykle bywa, ma swoje blaski i cienie. Czasami świetnie się dogadujemy, czasami dochodzi między nami do burzliwej wymiany zdań. Zdaję sobie sprawę, że jest to wpisane w proces współpracy. O ile z większością moich współpracowników mogę się porozumieć bez problemów, o tyle z jednym z nich mam nieustający kłopot. Ten kłopot polega na tym, że on po prostu nie słucha. Bardzo często obstaje przy swoim zdaniu, w kółko je powtarzając, jest głuchy na moje argumenty. Czuję się często po prostu bezradny i wściekły jednocześnie. Czy jest na niego jakiś skuteczny, konstruktywny sposób?"
Prędzej czy później każdemu z nas zdarzy się pracować z kimś zatwardziałym w swoich poglądach, kto widzi sprawy w jeden jedyny sposób i uważa, że tylko on ma rację. Często na dodatek osoby takie deklarują pozorną otwartość, ale tak naprawdę wcale nie chcą i nie lubią brać pod uwagę opinii innych.
Kontakt z taką osobą utrudnia pracę, i jeśli nie wypracujemy skutecznego, konstruktywnego sposobu na taką "nieprzemakalną" osobę, a musimy z nią lub dla niej pracować, sytuacja rzeczywiście może stać się nie do zniesienia. Co zatem możesz zrobić?
Niezbędna rozmowa
Przede wszystkim przygotuj się do rozmowy i wybierz dogodny moment na jej przeprowadzenie. Poczekaj, aż pojawi się sytuacja, w której będziesz absolutnie pewny swoich pomysłów, opinii czy priorytetów. Postaraj się też, aby całą niezbędną wiedzę mieć w małym palcu. Może to pociągnąć za sobą konieczność podjęcia pewnych przygotowań do dyskusji. Dołóż zatem starań, aby zebrać wcześniej wszystkie niezbędne informacje. Jeśli rozmówca jest skoncentrowany na wygłaszaniu swojego zdania, poczekaj na naturalną przerwę w jego wypowiedzi i przedstaw swoje zdanie.
Rada
Rozpoczynając rozmowę przedstaw otwarcie swoje intencje. Powiedz rozmówcy, że Twoim celem jest pełne zrozumienie jego punktu widzenia. Poproś go, aby Cię wysłuchał i ustosunkował się do Twojej opinii. Wysłuchaj jego argumentów, staraj się dowiedzieć, dlaczego jest tak bardzo przywiązany do swoich koncepcji. Zadawaj pytania sprawdzające, aby zdobyć niezbędne Ci informacje. Rozmówcy może się jednak nie podobać, że prosisz go o wyjaśnienie lub uzasadnienie jego opinii, dlatego też nie możesz dać się zbić z tropu. Spokojnie i konsekwentnie zadawaj pytania, na które szukasz odpowiedzi. Zachęć rozmówcę do zrozumienia Twojego punktu widzenia i do zadawania Ci pytań w celu zdobycia informacji o Twoich opiniach i pomysłach.
Konstruktywna krytyka
Jeśli będzie to wskazane, zastosuj konstruktywną krytykę. Może ona dotyczyć konkretnego zagadnienia lub zachowania tej osoby i wpływu na Wasze porozumienie. Nie zapominaj o tym, że wszelkie pozytywne aspekty, o których wspomnisz, powinny mieć uzasadnienie i być wypowiedziane szczerze. Unikaj emocjonalnego, atakującego lub obronnego podejścia, bo nie pozwoli ono na zrealizowanie konstruktywnych intencji. Pamiętaj, że Twoim celem ma być poznanie poglądów rozmówcy i sprawienie, byś został wysłuchany.
Szukaj pozytywów w intencjach Twojego współpracownika. Ludzie często mają dobre intencje, tylko z różnych, często nieświadomych powodów, wybierają niekonstruktywny sposób ich wyrażania. Czasami nie znają innego sposobu lub też przywiązali się do niekonstruktywnego wyrażania swojego zdania, bo wcześniej działało to na inne osoby i uzyskiwali to, czego chcieli. Jeśli poprzez własne zachowanie konsekwentnie pokażesz, na jakim sposobie porozumiewania się zależy Ci i nie dasz się zapędzić w kozi róg, masz duże szanse na rzeczywistą konstruktywną komunikację.
Szukanie rozwiązań
Rozmawiając z osobami o zatwardziałych poglądach będziesz z pewnością musiał wielokrotnie korzystać z umiejętności niwelowania różnicy zdań. Pamiętaj, by nazywać wprost dzielące Was różnice. W rozmowach z osobami mocno przywiązanymi do swoich koncepcji rozbieżności obracają się zwykle wokół głęboko odczuwanych potrzeb władzy i kontrolowania. Pamiętaj zatem o tym, by nie dać się ponieść emocjom i koncentruj się na merytorycznej stronie omawianych zagadnień.
Rada
Przygotuj potrzebne Ci informacje, by uzasadnić swoje koncepcje czy pomysły i nalegaj, aby rozmówca również uzasadniał swoje stanowisko. Jest szansa, że rozładujesz w ten sposób obronne reakcje i okażesz swoją chęć uzyskania porozumienia.
Pamiętaj, że nie musisz omawiać wszystkich spraw na jednym spotkaniu. Jeśli dyskusja zaczyna się zaogniać, jeśli zaczyna prowadzić donikąd lub jeśli po prostu zaczynasz tracić cierpliwość, zakończ spotkanie i umów się na rozmowę w innym terminie. Kiedy osoba, z którą masz problemy, zrozumie, że nie dasz się zapędzić w kozi róg ani zdominować, może się okazać bardziej skora do współpracy.
Nalegając, by inne osoby konstruktywnie z Tobą współpracowały, możesz stopniowo wpłynąć na ich nastawienie i sposób myślenia. Wymagać to będzie z pewnością konsekwencji i cierpliwości, ale trud z pewnością się opłaci.