Niezdrowa rywalizacja, czyli co zrobić, gdy członkowie Twojego zespołu wzajemnie się oskarżają, obniżają swoją wartość, obwiniają się i rywalizują o Twoje uznanie
2004-01-01
Personel i zarządzanie
Katarzyna Kloskowska-Kustosz
"Od pewnego czasu
obserwuję, że moi pracownicy nawzajem się krytykują, obwiniają i
"patrzą na siebie wilkiem". Zdarza się, czego wcześniej
nie było, że przychodzą do mnie ze skargami na innych członków
zespołu i po prostu podlizują się. Zdaję sobie sprawę, że takie
działania mają czasami miejsce, gdy zespół nie osiąga wyników,
istnieje zagrożenie utraty pracy... W naszym zespole nie ma tego
typu zagrożeń, nie szykują się zwolnienia, zadania są przez
zespół wykonywane prawidłowo. Trudno mi zrozumieć tę zmianę.
Nie wiem też jak właściwie powinienem w tej sytuacji postąpić..."
Niezdrowa rywalizacja we
własnym zespole może być sygnałem poważnego problemu. Jeśli w
porę jej nie przeciwdziałamy może wpłynąć negatywnie na pracę
zespołu, obniżając jego efektywność i morale. Jedną z przyczyn
powstania takiej sytuacji mogą być błędy w komunikacji.
Nie faworyzuj
Jako osoba kierująca zespołem, w którym pojawiła się niezdrowa rywalizacja powinieneś najpierw odpowiedzieć na dwa pytania:
• w jaki sposób i w jakich
okolicznościach udzielasz pochwał?
• czy Twoje pochwały
otrzymują wszyscy członkowie zespołu, czy tylko jedna lub dwie
osoby?
Jeśli doceniasz tylko jedną
lub dwie osoby, inni członkowie zespołu mogą uważać, że nie
dostrzegasz lub nie doceniasz ich wysiłków. Być może są w Twoim
zespole osoby "nie rzucające się w oczy", które cicho
siedzą w swoim kąciku i solidnie, nie robiąc wokół siebie
zamieszania, wykonują powierzone im zadania. Natomiast inne bardziej
otwarte, wygadane, które potrafią zadbać o reklamę własnej
osoby, zbierają większość pochwał, osiągając przy tym podobne
wyniki.
W takich sytuacjach warto "oczyścić" i
"wyrównać" sytuację udzielając pochwały osobom, które
na nią zasłużyły.
Nagradzaj współpracę
Twój zespół musi mieć jasność,
jakie zachowania preferujesz. Pamiętaj zatem, by nagradzać
zachowania sprzyjające współpracy. Pamiętaj też o tym, by za
każdym razem podkreślać korzyści płynące z tej współpracy dla
całego zespołu.
Ponieważ ludzie mają skłonność do
powtarzania zachowań, za które są chwaleni, tego rodzaju pozytywna
ocena wzmocni zachowania, które chcesz uzyskać lub podtrzymać. Nie
zapomnij o udzieleniu pochwały całemu swojemu zespołowi, gdy jego
członkowie zaczną ściślej ze sobą współpracować i wysiłki
poszczególnych osób będą miały pozytywny wpływ na pracę
innych.
Słuchaj, pytaj, podpowiadaj
Jeśli zdarza się, że któryś z członków zespołu przychodzi do Ciebie ze skargą na innego członka zespołu, warto rozważyć zarówno istotę skargi, jak i jej implikacje dla pracy zespołowej. W trakcie takiej rozmowy nie prezentuj od razu swojego stanowiska w tej sprawie. Skup się na zadawaniu pytań wyjaśniających i sprawdzających Twoje zrozumienie problemu. Pytaj aż do momentu, kiedy uznasz, że w pełni zrozumiałeś przyczyny skargi. Jednak pamiętaj, że przedstawiony Ci został tylko jeden punkt widzenia! Dlatego dowiedz się, czy osoba przychodząca ze skargą rozmawiała z osobą, której skarga dotyczy i czy próbowała rozwiązać problem bezpośrednio z nią. Jeśli tego nie zrobiła zasugeruj takie działanie. Im niżej na szczeblu organizacyjnym udaje się rozwiązać konflikty, tym mniejszy musi być w nich Twój udział i z tym większym pożytkiem jest to dla wszystkich zainteresowanych.
Bądź arbitrem
Jeśli jednak uznasz, że
konieczny jest Twój udział, zorganizuj spotkanie, na którym
wszystkie strony przedstawią swoje wersje wydarzeń.
Pamiętaj,
aby jako szef wyrazić swoje stanowisko i konstruktywną ocenę,
zarówno w sprawie istoty skargi, jak i sposobu, w jaki się tym
problemem zajęto. Im pełniej i dobitniej przedstawisz swoje
oczekiwania, tym łatwiej będzie Ci zmienić niekonstruktywne
zachowania, z którymi w tej chwili masz do czynienia. Członkowie
Twojego zespołu mogą zachowywać się w sposób opisany przez
Ciebie, ponieważ nie wiedzą, jakie zachowania stanowią
obowiązujące w zespole reguły.
Nie wzmacniaj zachowań niepożądanych
Możesz też podejrzewać, że
niektórzy członkowie zespołu starają się Ciebie zaangażować
w
swoje sprawy przede wszystkim po to, by zdobyć Twoją przychylność,
czy też aby nawiązać
z Tobą szczególną więź. Takie próby
wyrobienia sobie uprzywilejowanej pozycji są niezgodne
z zasadami
pracy zespołowej i powinieneś do nich zniechęcać przy każdej
tego typu próbie. Najlepszym sposobem jest po prostu ignorowanie
tego typu zachowań.
Zorganizuj szkolenie
Jeśli w grupie występuje niezdrowa rywalizacja, wskazane jest, aby członkowie Twojego zespołu wzięli udział w szkoleniu z zakresu komunikacji, w czasie którego będą mieli szansę poznać umiejętności konstruktywnego porozumiewania się - udzielania konstruktywnej krytyki, dyskusji, niwelowania różnicy zdań..., z których będą mogli korzystać współpracując ze sobą. Twój przykład i zachęcanie do stosowania takich umiejętności w pracy pomoże z pewnością polepszyć jakość kontaktów zawodowych, wpływając jednocześnie na efektywność wykonywanych zadań.
Jeśli uda Ci się rozpocząć
proces wymiany informacji między członkami zespołu będzie to
z
pewnością połowa sukcesu, drugą połowę osiągniesz poprzez
konsekwentne zachowania, jasne komunikaty i stałe motywowanie
swojego zespołu.
Życzę zatem wytrwałości!